Close

Χειρουργική, Ραδιενεργό Ιώδιο ή Φάρμακα για τη Θεραπεία του Υπερθυρεοειδισμού;

Χειρουργική, Ραδιενεργό Ιώδιο ή Φάρμακα για τη Θεραπεία του Υπερθυρεοειδισμού;

Ο Υπερθυρεοειδισμός είναι να συχνό πρόβλημα του οποίου η αρχική αντιμετώπιση είναι συντηρητική. Όταν οφείλεται σε νόσο Graves ή τοξικό αδένωμα συνήθως χορηγούνται αντιθυρεοειδικά φάρμακα με τα οποία συχνά επιτυγχάνεται ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας. Το πρόβλημα εντούτοις της υποτροπής του είναι συχνό μετά τον αρχικό έλεγχο της νόσου. Σε κάποιους επίσης ασθενείς μπορεί να παρατηρηθούν και παρενέργειες από τη χορήγηση των φαρμάκων αυτών. Σε αυτές τις περιπτώσεις η περαιτέρω θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στη χειρουργική επέμβαση ή στη λήψη ραδιενεργού ιωδίου. Η επέμβαση (θυρεοειδεκτομή) προτιμάται στην Ευρώπη για την οριστική ίαση της νόσου, ενώ στην Αμερική χρησιμοποιείται σαν εναλλακτική μέθοδος η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο. Η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού με χειρουργική επέμβαση ή ραδιενεργό ιώδιο φαίνεται να αυξάνει σημαντικά την επιβίωση σε σύγκριση με τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα, ενώ η χειρουργική επέμβαση αυξάνει τον κίνδυνο για παχυσαρκία, σύμφωνα με νέα δεδομένα από μια μεγάλη μελέτη κοόρτης.

H επικεφαλής συγγραφέας Kristien Boelaert, MD, η οποία είναι η σημερινή πρόεδρος της Βρετανικής Ένωσης Θυρεοειδούς δήλωσε στο Medscape Medical News: “Νομίζω ότι τα παραπάνω δεδομένα θα πρέπει να τα συζυτάμε με τους ασθενείς, επειδή η θεραπεία για τον υπερθυρεοειδισμό απαιτεί εξατομικευμένη λήψη αποφάσεων. Οι επιπτώσεις στη θνησιμότητα δεν είναι συνήθως ένας από τους παράγοντες που συζητάμε εκεί. Αλλά τώρα, έχουμε ισχυρές δεδομένα από μια πολύ μεγάλη ομάδα ασθενών που δείχνουν ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί”. Ακόμη, παρουσίασε και τα ευρήματα της μελέτης EGRET (Weight Changes, Cardio-Metabolic Risks and Mortality in Patients With Hyperthyroidism) στο ENDO 2023: The Annual Meeting of the Endocrine Society.

Αξιοσημείωτα ευρήματα από το EGRET ήταν ότι οι ασθενείς που έλαβαν αντιθυρεοειδική φαρμακευτική αγωγή ήταν πιο αδύνατοι από το αναμενόμενο, υποδηλώνοντας ότι ίσως οι ασθενείς αυτοί υποθεραπεύονται. Επίσης, δεν βρέθηκαν διαφορές για μείζονα ανεπιθύμητα καρδιακά συμβάντα (MACE) μεταξύ των θεραπευτικών επιλογών, αφήνοντας ανεξήγητους τους λόγους της αυξημένης θνησιμότητας στην ομάδα που λάμβανε φάρμακα. Ερωτηθείσα η συντονιστής της συνεδρίας Σπυριδούλα Μαράκα, MD, από το Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας για τις Ιατρικές Επιστήμες, Little Rock, είπε στο Medscape Medical News: “Πιστεύω ότι αυτή είναι πολύ σημαντική δουλειά γιατί μέχρι στιγμής, όταν συμβουλεύουμε τους ασθενείς μας σχετικά με τις διαφορετικές μεθόδους θεραπείας εστιάζουμε περισσότερο στον κίνδυνο υποτροπής και σε άλλα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα”. 

Τι είναι η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο;

Είναι ένα είδος θεραπείας στην οποία το ραδιενεργό ιώδιο χορηγείται για να καταστρέψει τον θυρεοειδή αδένα. Η θεραπεία αυτή σε χαμηλές δόσεις μπορεί να δοθεί σε περιπτώσεις υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα (για να μειώσει την λειτουργία του), ενώ σε υψηλές δόσεις χρησιμοποιείται για την «κατάλυση» (ablation), την πλήρη καταστροφή δηλαδή, πιθανού υπολείμματος του θυρεοειδούς αλλά και πιθανών μεταστατικών εστιών μετά από χειρουργική αφαίρεση  του αδένα, σε περίπτωση καρκίνου του θυρεοειδούς. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο γίνεται με την εφάπαξ χορήγηση μιας κάψουλας με την ποσότητα του ιωδίου που απαιτείται.

Η θνησιμότητα φαίνεται να είναι υψηλότερη με φαρμακευτική αγωγή, αλλά γιατί;

“Ο υπερθυρεοειδισμός ή ένας υπερδραστήριος θυρεοειδής αδένας είναι συχνός, επηρεάζοντας έως και το 3% του πληθυσμού και σχετίζεται με μακροχρόνιες δυσμενείς καρδιακές και μεταβολικές συνέπειες. Η Boelaert, καθηγήτρια ενδοκρινολογίας στο Πανεπιστήμιο του Birmingham, UK, περιγράφοντας τους λόγους που διεξήγαγαν τη μελέτη EGRET εξήγησε, πως η βέλτιστη επιλογή θεραπείας παραμένει ασαφής”,

Ο πληθυσμός της μελέτης ήταν 55.318 ασθενείς (77% γυναίκες) με πρόσφατα διεγνωσμένο υπερθυρεοειδισμό που εντοπίστηκε από μια βάση δεδομένων ηλεκτρονικών αρχείων υγείας πρωτοβάθμιας περίθαλψης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Από αυτούς, το 77,8% υποβλήθηκε σε θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, το 14,6% με ραδιενεργό ιώδιο και το 7,8% με χειρουργική επέμβαση (ολική ή ημι θυρεοειδεκτομή). Τα αρχεία υγείας συνδέθηκαν με εθνικά δεδομένα θνησιμότητας και δεδομένα της Health Survey England σχετικά με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) για σύγκριση. Η Boelaert σημείωσε ότι ο σχεδιασμός της δοκιμής “είναι ο καλύτερος που έχουμε”, επειδή μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή που συγκρίνει θεραπείες υπερθυρεοειδισμού θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη δεδομένης της ανάγκης εξατομίκευσης της θεραπείας και της αδυναμίας διεξαγωγής τυφλής μελέτης.

Από την άλλη πλευρά, στην τρέχουσα μελέτη, “είναι σίγουρα η μεγαλύτερη ομάδα ασθενών που έχουμε εξετάσει”. Κατά μέσο όρο 12,1 ετών παρακολούθησης, το ποσοστό των ασθενών που πέθαναν ήταν 14,1% στην ομάδα φαρμακευτικής αγωγής, 18,7% όσων υποβλήθηκαν σε θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο και 9,2% όσων υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση. Σε σύγκριση με τον αριθμό που θα αναμενόταν να πεθάνουν βάσει του γενικού πληθυσμού, η πιθανότητα μειωμένου προσδόκιμου ζωής για τις ομάδες που έλαβαν θεραπεία αυξήθηκε 2,10 φορές για το ραδιοιωδιο, 2,13 φορές για χειρουργική επέμβαση και 2,71 φορές για φαρμακευτική αγωγή.

Όλα ήταν σημαντικά υψηλότερα από τον γενικό πληθυσμό (P < 0,0001). Μετά από περαιτέρω προσαρμογή για πολλαπλούς συγχυτικούς παράγοντες, ο κίνδυνος θνησιμότητας μειώθηκε στους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο (κατά 13%) ή χειρουργική επέμβαση (κατά 20%), σε σύγκριση με αυτούς που έλαβαν θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα, και οι δύο μειώσεις ήταν στατιστικά σημαντικές (P < 0,0001). 

Μετά τον αποκλεισμό του 3,9% με αρχική καρδιαγγειακή νόσο, το MACE (που ορίζεται ως καρδιαγγειακός θάνατος ή νοσηλεία για εγκεφαλικό ή έμφραγμα του μυοκαρδίου) εμφανίστηκε στο 9,9%, 13,4% και 8,0% των ομάδων φαρμάκων, ραδιενεργού ιωδίου και χειρουργικής επέμβασης, αντίστοιχα. Μετά τις προσαρμογές, δεν υπήρχαν διαφορές στο MACE σε σύγκριση με τα φάρμακα, με αναλογίες κινδύνου 1,00 (P = 0,94) για το ραδιενεργό ιώδιο και 0,97 για τη χειρουργική επέμβαση (P = 0,61).

Η Boelaert δήλωσε  πως “Περιμέναμε να δούμε μείωση των καρδιαγγειακών συμβάντων, καθώς προηγούμενες μελέτες υποδεικνύουν ότι οι ασθενείς που πήραν ραδιενεργό ιώδιο έχουν λιγότερους καρδιαγγειακούς θανάτους. Δεν το είδαμε αυτό, αλλά το πρωτόκολλό μας δεν είχε ρυθμιστεί για να προσδιορίσει κάθε συγκεκριμένη αιτία θανάτου και για το λόγο αυτό απαιτείται περαιτέρω ανάλυση”. 

Αύξηση βάρους: Αξίζει τον κόπο για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής!

Σε σύγκριση με τον πληθυσμό αναφοράς, η θυρεοειδεκτομή συσχετίστηκε με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης παχυσαρκίας (ΔΜΣ > 30 kg/m2) τόσο στους άνδρες (αναλογία πιθανοτήτων [OR], 1,56, P < 0,001), όσο και στις γυναίκες (OR, 1,27, P < 0,001), ενώ το ραδιενεργό αύξησε τον κίνδυνο παχυσαρκίας στις γυναίκες (OR, 1,12, P < ,001) αλλά όχι στους άνδρες (OR, 1,03, P = 0,55).

Μεταξύ των γυναικών, όσες έλαβαν θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα είχαν κατά μέσο όρο 0,28 kg/m2 χαμηλότερο ΔΜΣ σε σύγκριση με τον πληθυσμό αναφοράς και όσες έλαβαν θεραπεία με χειρουργική επέμβαση είχαν 0,83 kg/m2 υψηλότερο ΔΜΣ. Και οι δύο διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές (P < 0,001). Οι διαφορές ΔΜΣ δεν ήταν σημαντικές για το ραδιενεργό ιώδιο στις γυναίκες και για τα φάρμακα και το ραδιενεργό ιώδιο στους άνδρες, αν και οι άνδρες που υποβλήθηκαν σε χειρουργική θεραπεία είχαν επίσης σημαντικά υψηλότερο ΔΜΣ (1,09 kg/m2, P < 0,001).

Επίσης, η Boelaert σχολίασε, ότι  “Οι ασθενείς που λάμβαναν αντιθυρεοειδικά φάρμακα ήταν ελαφρύτεροι από ό,τι θα περιμέναμε. Νομίζω ότι αυτό οφείλεται σε ελλειπή αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού με αυτά. Πιστεύω ακράδαντα ότι για να απαλλαγείτε από τον υπερθυρεοειδισμό πρέπει να κάνετε τους ασθενείς να υποθυρεοειδικούς και είναι πολύ σημαντικό να έχετε καλό έλεγχο”. 

Η Maraka σχολίασε: “Η ανησυχία της Boelaert είναι ότι οι ασθενείς που λαμβάνουν αντιθυρεοειδικά φάρμακα δεν ελέγχονται επαρκώς και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο ανεξέλεγκτος υπερθυρεοειδισμός σχετίζεται με αυξημένη θνησιμότητα και αυξημένα καρδιαγγειακά συμβάματα. Αυτό υποδηλώνει, ότι εάν οι ασθενείς λαμβάνουν αντιθυρεοειδικά φάρμακα θα πρέπει τουλάχιστον να παρακολουθούνται πολύ καλά”. Σχετικά με την πιθανή αιτία της αυξημένης θνησιμότητας, επισήμανε επίσης, ότι τυπικά όταν τα σταματήσουν, περίπου οι μισοί ασθενείς θα παραμείνουν σε ύφεση και οι άλλοι μισοί υποτροπιάσουν και θα γίνουν και πάλι υπερθυρεοειδικοί.

Παράλληλα,παρατήρησε, ότι “Μπορεί αυτό το είδος “γιο-γιο” να είναι αυτό που στην πραγματικότητα οδηγεί στην αυξημένη θνησιμότητα, σε σύγκριση με ασθενείς που είχαν οριστική θεραπεία και αυτό το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε. 

Όσον αφορά το σωματικό βάρος γυναίκες που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση κατέληξαν σε αύξηση βάρους περίπου 2,1 kg (4,6 lb) με ύψος 160 cm και 2,4 kg για 170 cm. Μεταξύ των ανδρών, αυτές οι διαφορές ήταν 3,2 κιλά και 3,5 κιλά για ύψος 170 cm και 190 cm, αντίστοιχα.

Η Boelaert είπε, “Νομίζω ότι πρέπει να το συζητήσουμε αυτό με τους ασθενείς. Θα πουν ότι δεν θέλουν να παχύνουν, αλλά η απόλυτη αύξηση βάρους δεν είναι  τόσο μεγάλη.”

“Προσωπικά πιστεύω ότι τα 2 κιλά δεν είναι ένα μεγάλο τίμημα για να ζήσουν περισσότερο. Ελπίζω ότι αυτό θα πούμε στους ασθενείς μας στην κλινική τα επόμενα λίγα χρόνια αφότου το δημοσιεύσουμε.”

Συμπερασματικά, ο υπερθυρεοειδισμός είναι ένα σύνθετο πρόβλημα και η θεραπεία του απαιτεί τη συζήτηση ανάμεσα στον ασθενή και τον ενδοκρινολόγο του που μπορεί να του δώσει τις σωστές οδηγίες και κατευθύνσεις ώστε να δοθεί εξατομικευμένα με βάση το προφίλ του ασθενούς η καλύτερη δυνατή λύση.

Πηγή : https://www.medscape.com/viewarticle/993669#vp_1

Διεύθυνση : Σοφία Κανελλοπούλου, Ιατρός Ενδοκρινολογίας, Λεωφόρος Δημοκρατίας

236, Άγιοι Ανάργυροι.

Τηλέφωνο : 6983379548

Email : s_kanellopoulou@hotmail.com