Close

Μπορεί το κάπνισμα να προκαλέσει Οστεοπόρωση;

Μπορεί το κάπνισμα να προκαλέσει Οστεοπόρωση;

Μπορεί το κάπνισμα να προκαλέσει Οστεοπόρωση;

Το κάπνισμα προκαλεί οστεοπόρωση;

Ενώ οι δύο αυτές έννοιες μπορεί να φαίνονται άσχετες μεταξύ τους, μελέτες δείχνουν μια άμεση σχέση των δύο, της έκθεσης στο τσιγάρο και της μειωμένης οστικής πυκνότητας. Η οστεοπόρωση, στην οποία οδηγεί η χαμηλή οστική πυκνότητα, αυξάνει τον κίνδυνο καταγμάτων, τα οποία καθυστερούν να επουλωθούν, ιδιαίτερα αυτά στο βραχιόνιο, στο μηριαίο οστό και στην κνήμη. Οι καπνιστές έχουν 3 έως 4 φορές μεγαλύτερη αδυναμία ή καθυστέρηση ανάπλασης των οστών μετά από την οστική ένωση, λόγω καθυστερημένης επαναγγείωσης του μοσχεύματος και προδιάθεσης για νεκρωση του.

Το κάπνισμα τσιγάρων και η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη οστεοπόρωσης ή χαμηλής οστικής πυκνότητας και οστικής αδυναμίας. Αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης, δηλαδή της εξασθένησης των οστών που με τη σειρά της αυξάνει τον κίνδυνο για κατάγματα. Συγκεκριμένα, αποδυναμώνει τα οστά με διάφορους τρόπους.

Πιο αναλυτικά: Μειώνει την παροχή αίματος στα οστά, όπως και σε πολλούς άλλους ιστούς του σώματος. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για την ενδυνάμωση των οστών και η απορρόφηση αυτού από τη διατροφή στο έντερο συνεχώς λιγοστεύει. Γι αυτό και οι άνθρωποι που καπνίζουν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο, ο οποίος έχει αποδοθεί στη νικοτίνη. Ενώ ο ακριβής αυτός μηχανισμός είναι ασαφής, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το κάπνισμα βλάπτει τα οστά μειώνοντας τον αριθμό των κυττάρων που δομούν τα οστά και εμποδίζοντας την απορρόφηση του ασβεστίου, μεταξύ άλλων επιπτώσεων.

Όμως το κάπνισμα και η οστεοπόρωση,πώς συνδέονται ;

Η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια των οστών και έχει συνδεθεί με διάφορους παράγοντες κινδύνου, όπως το γυναικείο φύλο, η προχωρημένη ηλικία και η συνήθεια του καπνίσματος. Ωστόσο, τα στοιχεία έδειξαν ότι τα πραγματικά αριθμητικά στοιχεία μεταξύ της οστεοπόρωσης και του καπνίσματος είναι αντικρουόμενα.

Το κάπνισμα είναι ένας επιβεβαιωμένος παράγοντας κινδύνου για την οστεοπόρωση, με μελέτες που δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της χρήσης καπνού και της χαμηλότερης οστικής πυκνότητας.

Ενώ η σχέση είναι σαφής, υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες κινδύνου που μπορούν επίσης να συμβάλουν στην ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Τα άτομα που καπνίζουν είναι πιο πιθανό να έχουν πρόσθετους παράγοντες κινδύνου, όπως κακή διατροφή και λιγότερη φυσική δραστηριότητα.Λόγω της τάσης για οστεοπόρωση, οι καπνιστές έχουν σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο καταγμάτων ισχίου σε σύγκριση με τους μη καπνιστές, σύμφωνα με το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης.Η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα μπορεί επίσης να είναι επιβλαβής για την υγεία των οστών, όπως ανακάλυψαν ερευνητές. Τα παιδιά,των οποίων οι γονείς είναι καπνιστές είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν κακή υγεία των οστών και κατάγματα ως ενήλικες, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε από τη Φινλανδία και δημοσιεύθηκε το 2019. Στη μελέτη συμμετείχαν 1.422 παιδιά και έφηβοι άνω των 28 ετών για να παρακολουθήσουν την οστική τους πυκνότητα.

Άλλο ένα ερώτημα που προκύπτει είναι, πώς το κάπνισμα επηρεάζει την υγεία των οστών;

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και πληθαίνουν τα στοιχεία σχετικά με τις επιβλαβείς επιπτώσεις της χρήσης των προϊόντων καπνού στην υγεία του μυοσκελετικού συστήματος.Ευρήματα μελετών όπως αναφέρουν ειδικοί ενδοκρινολόγοι, οι οποίοι έχουν εντρυφήσει στο ζήτημα, έχουν δείξει ότι οι συστηματικοί καπνιστές αλλά και όσοι εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμα έχουν αυξημένη απώλεια οστικής μάζας και επομένως χαμηλότερη οστική πυκνότητα συγκριτικά με τους μη ή πρώην καπνιστές.

Από την άλλη,ενώ οι κίνδυνοι καρκίνου και καρδιακών παθήσεων από το κάπνισμα είναι ευρέως γνωστοί, υπάρχει λιγότερη επίγνωση των επιπτώσεων στην υγεία των οστών από αυτό.Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους το κάπνισμα μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή οστική πυκνότητα: Ειδικά περιορίζει την παροχή αίματος και οξυγόνου στα οστά. Η νικοτίνη στα τσιγάρα επιβραδύνει επίσης την παραγωγή οστεοβλαστών, ή κυττάρων που εμπλέκονται στο σχηματισμό των οστών.Μειώνει την ικανότητα του σώματος να απορροφά το ασβέστιο, ένα ζωτικό συστατικό της υγείας των οστών. 

Επίσης,επηρεάζει τα επίπεδα ορμονών και κυρίως την ισορροπία των οιστρογόνων, τα οποία συμβάλλουν στη διατήρηση της αντοχής των οστών σε άνδρες και γυναίκες. Η νικοτίνη δίνει σήμα στον εγκέφαλο να τρώει το άτομο λιγότερο και μπορεί να εμποδίσει το σώμα να λάβει επαρκή διατροφή. Το να έχετε σωματικό βάρος που είναι κοντά στο ιδανικό για το ύψος και την ηλικία σας είναι σημαντικό για τη γενική υγεία. Επίσης,οι καπνιστές είναι πιο πιθανό να έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση, συμπεριλαμβανομένης της κακής διατροφής, της βαριάς χρήσης αλκοόλ, της λιγότερης σωματικής δραστηριότητας και του χαμηλού σωματικού βάρους. Σε όλα αυτά υπάρχουν και τα καλά νέα  ότι η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να ενισχύσει τα οστά.

Τύποι οστικών κυττάρων

Τα οστά είναι ένας ζωντανός ιστός με τα δικά του αιμοφόρα αγγεία,ζωντανά κύτταρα,πρωτεΐνες και μεταλλικά στοιχεία και αποτελούν τον σκληρότερο ζωντανό ιστό του σώματος. Τα οστικά κύτταρα εργάζονται για να επιδιορθώσουν τα κατάγματα και μετατρέπουν συνεχώς, αν και αργά, το παλιό οστό σε νέο οστό. Υπάρχουν τέσσερις τύποι οστικών κυττάρων: οστεοβλάστες, οστεοκλάστες, οστεοκύτταρα και οστεογονικά κύτταρα. Τα οστεοκύτταρα είναι τα πιο κοινά οστικά κύτταρα και βοηθούν στη ρύθμιση των μετάλλων. Οι οστεοβλάστες είναι κύτταρα που χτίζουν νέο οστό. Οι οστεοκλάστες είναι το αντίθετο των οστεοβλαστών και εργάζονται για τη διάσπαση των οστών στη διαδικασία ανανέωσης. Τα οστεογόνα κύτταρα μπορούν να διαιρεθούν και να γίνουν οστεοβλάστες.

Εάν κόψετε το κάπνισμα, μπορεί αυτό να βελτιώσει την υγεία των οστών;

Όπως όλοι γνωρίζουμε,και σύμφωνα με ειδικούς ενδοκρινολόγους το κάπνισμα αποτελεί την κύρια αιτία πολλών σοβαρών-θανατηφόρων νόσων, και ευθύνεται για το 50% των αποτρέψιμων θανάτων. Εξίσου,όμως, επικίνδυνο είναι και το παθητικό κάπνισμα καθώς αποτελεί την κύρια αιτία μη θανατηφόρων νόσων, όπως οστεοπόρωσης, πεπτικού έλκους, ανικανότητας καθώς και επιπλοκών κατά την κύηση. 

Όμως, όσοι καπνίζουν είναι δύσκολο να το κόψουν αλλά όχι αδύνατο.΄Οταν και αν καταφέρουν τη διακοπή του αυτό μπορεί να βοηθήσει τα εξασθενημένα οστά να αναγεννήσουν τα κύτταρα, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature το 2020. Οι ερευνητές μελέτησαν 139 καπνιστές που ήταν εξωτερικοί ασθενείς σε κλινικές διακοπής του καπνίσματος. Οι 76 άνδρες και γυναίκες που σταμάτησαν επιτυχώς το κάπνισμα είδαν σημαντική αύξηση στα κύτταρα που εμπλέκονται στην οικοδόμηση των οστών μέσα σε τέσσερις μήνες από τη διακοπή του καπνίσματος. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως με τη διακοπή του καπνίσματος ο καθένας θα βελτιώσει την υγεία του ανεξάρτητα από την ηλικία του και ανεξάρτητα από το πόσο πολύ ή πόσο καιρό καπνίζει.

Ποιοι είναι οι τρόποι για τη βελτίωση της υγείας των οστών

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να μεγιστοποιήσετε την υγεία των οστών σε οποιαδήποτε ηλικία:

Θα πρέπει να λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο και βιταμίνη D μέσω της διατροφής σας. Εάν δεν μπορείτε να λάβετε επαρκείς ποσότητες από το φαγητό, πάρτε συμπληρώματα. Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο και φώσφορο. Αυτά τα υγιή για τα οστά μεταλλικά στοιχεία βρίσκονται σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως. Διατηρήστε ένα υγιές βάρος, καθώς το υπερβολικό βάρος μπορεί να ασκήσει πρόσθετη πίεση στα οστά. Το λιποβαρές μπορεί να μειώσει τα επίπεδα οιστρογόνων των γυναικών, μιας ορμόνης που παίζει ρόλο στην ανάπτυξη των οστών. Επίσης, μην καπνίζετε ή κάνετε κατάχρηση αλκοόλ και τα δύο είναι γνωστό ότι μειώνουν την αντοχή των οστών. Συμμετέχετε σε ασκήσεις ενδυνάμωσης μαζί με ασκήσεις με βάρη, όπως χορό, περπάτημα, τρέξιμο ή γιόγκα. Η άσκηση βελτιώνει την υγεία των οστών. 

Γνωρίστε τους παράγοντες κινδύνου και το ιατρικό ιστορικό σας. Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης, συμπεριλαμβανομένης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της κοιλιοκάκης. Ορισμένα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των στεροειδών, αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.Ωστόσο υπάρχουν και τρόποι για τη βελτίωση των οστών μας. Τα οστά μας στηρίζουν όλο μας το σώμα και αποτελούν κυριολεκτικά τη δομή του. 

Όσο το χρόνια περνούν όμως, η οστική μας πυκνότητα μειώνεται και το γάλα στο οποίο βασιζόμασταν τόσα χρόνια, έχει αποδειχθεί ότι δεν μας παρέχει τη βοήθεια που χρειαζόμαστε όπως τονίζουν ειδικοί ιατροί. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια φυσικά οστεο προστατευτικά, βιταμίνες και ολόκληρες τροφές που μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή της φθοράς των οστών, ώστε να μειώσουμε τις πιθανότητες οστεοπόρωσης με τα πέρασμα των χρόνων.

Ποιες συμβουλές θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε για τη διακοπή του καπνίσματος;

Είναι ευρέως γνωστό,πως η προετοιμασία για τη διακοπή του καπνίσματος είναι σημαντική. Είναι πιο πιθανό να πετύχετε εάν προετοιμαστείτε τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. 

Πιο συγκεκριμένα : Ορίστε μια ημερομηνία διακοπής, δώστε στον εαυτό σας χρόνο για να ετοιμαστείτε, αλλά όχι πολύ χρόνο. Μια ημερομηνία εντός της επόμενης εβδομάδας ή δύο είναι συνήθως η καλύτερη. Βάλτε την ημερομηνία στο ημερολόγιό σας και θεωρήστε αυτήν την ημερομηνία ως οριστική, όχι ως ίσως. Επίσης, σκεφτείτε το, ως υπόσχεση για τον εαυτό σας και σκεφτείτε το κίνητρό σας. Γιατί θέλετε να σταματήσετε το κάπνισμα; Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που θέλετε να το κάνετε αυτό; Αυτός ο λόγος θα είναι το κίνητρό σας καθ ‘όλη τη διάρκεια του ταξιδιού σας. Θα σας βοηθήσει να παραμείνετε στο δρόμο ανεξάρτητα από τις δυσκολίες, τους πειρασμούς ή τις αποτυχίες που αντιμετωπίζετε. 

Ακόμη, δημιουργήστε τη λίστα κινήτρων σας και δημιουργήστε μια λίστα με τους λόγους για τους οποίους θέλετε να μην είστε καπνιστής και διατηρήστε το πρακτικό. Παρόλα αυτά η διακοπή του καπνίσματος είναι εξαιρετικά δύσκολη, αλλά υπάρχουν πολλές επιλογές για ψυχολογική και φαρμακευτική υποστήριξη. Οι ειδικοί προσφέρουν αυτές τις συμβουλές: Να θυμάστε τα κίνητρά σας για να σταματήσετε το κάπνισμα, όπως το να αποκτήσετε και να παραμείνετε υγιείς για τους φίλους και την οικογένειά σας. Ζητήστε υποστήριξη από συνομηλίκους, αγαπημένα πρόσωπα ή γραμμές βοήθειας, κείμενα και εφαρμογές. Εξετάστε το ενδεχόμενο θεραπείας υποκατάστασης νικοτίνης για να μειώσετε την επιθυμία μέσα από διάφορα υποκατάστατα. Οι επιλογές περιλαμβάνουν επιθέματα, τσίχλες, παστίλιες και συσκευές εισπνοής. Διατίθενται επίσης συνταγογραφούμενα φάρμακα για τη μείωση της επιθυμίας για κάπνισμα.

Η άσκηση και το να πίνετε πολύ νερό παίζουν σημαντικό ρόλο. Πιπιλιστε σκληρές καραμέλες ή μασήστε τσίχλα όταν εμφανίζεται η επιθυμία για κάπνισμα. Να αποφεύγετε εκείνα τα ερεθίσματα, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων και  χώρων που σας υπενθυμίζουν την επιθυμία για κάπνισμα. Επιλέξτε διάφορα μέρη που απαγορεύεται το κάπνισμα, όπως δηλαδή να πηγαίνετε σε εστιατόρια, κινηματογράφους ή άλλους κλειστούς χώρους. Όποιος θέλει να κόψει το κάπνισμα υπάρχουν και άλλες επιλογές επικοινωνίας με ειδικούς καθώς και ειδικά ιατρεία καπνίσματος σε δημόσια νοσοκομεία τα οποία μπορούν να βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Πηγή:https://www.healthcentral.com/condition/osteoporosis/osteoporosis-and-smoking

Διεύθυνση : Σοφία Κανελλοπούλου, Ιατρός Ενδοκρινολογίας, Λεωφόρος Δημοκρατίας

236, Άγιοι Ανάργυροι.

Τηλέφωνο : 6983379548

Email : s_kanellopoulou@hotmail.com