Είναι ευρέως γνωστό πως σε άμεσο κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία εξελίσσεται το
πρόβλημα της αυξημένης χοληστερόλης στον ελληνικό πληθυσμό. Περίπου οι μισοί
Έλληνες έχουν αυξημένες τιμές της «κακής» LDL χοληστερόλης και αρκετοί δεν το
γνωρίζουν καν. Ακόμη και από αυτούς που υποβάλλονται σε θεραπεία για τη
ρύθμισή της, το 80% παραμένουν εκτός στόχων, βάζοντας σοβαρή υποψηφιότητα
για εμφάνιση καρδιαγγειακών συμβάντων. Ταυτόχρονα τα πιο πρόσφατα
επιστημονικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι όσο πιο χαμηλά είναι τα επίπεδα της
«κακής» LDL χοληστερόλης τόσο μικρότερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.
Για τους λόγους αυτούς, αναδεικνύεται η άμεση ανάγκη ενημέρωσης του
πληθυσμού, προκειμένου να μειωθεί ή και να αποφευχθεί ο κίνδυνος στεφανιαίων
επεισοδίων που προέρχονται από την υψηλή χοληστερόλη. Τα επίπεδα χοληστερόλης
ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, το βάρος και το φύλο. Το σώμα παράγει
περισσότερη χοληστερόλη με την πάροδο του χρόνου, επομένως οι γιατροί
συνιστούν σε όλους ηλικίας 20 ετών και άνω να ελέγχουν τακτικά τα επίπεδα
χοληστερόλης τους, ιδανικά περίπου κάθε 5 χρόνια. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος
(ΔΜΣ) χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει εάν βρίσκεστε σε ένα υγιές εύρος βάρους
για το ύψος σας. Είναι χρήσιμο να λαμβάνεται υπόψη ο ΔΜΣ παράλληλα με την
περίμετρο της μέσης, καθώς αυτό βοηθά στην καλύτερη αξιολόγηση του κινδύνου
υγείας. Η αναλογία της χοληστερόλης LDL και HDL σχετίζεται άμεσα με την υγεία
σας: Δεν θα πρέπει να υπερισχύει η αναλογία LDL!
Τα οιστρογόνα είναι οι ορμόνες που προστατεύουν τη γυναικεία καρδιά και για το
λόγο αυτό, οι γυναίκες πάσχουμε από καρδιαγγειακά νοσήματα κυρίως μετά την
εμμηνόπαυση όπου μειώνονται δραματικά τα οιστρογόνα. Όσο λοιπόν πλησιάζεις σε
αυτή την περίοδο, στην προεμμηνόπαυση και τα επόμενα χρόνια, είναι σημαντικό να
κρατάς υπό έλεγχο τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και να είναι αυξημένα τα
επίπεδα της HDL χοληστερόλης. Οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες οφείλουν να
ελέγχουν σε τακτά χρονικά διαστήματα τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα τους και να
προβαίνουν στις κατάλληλες αλλαγές του τρόπου ζωής τους, ώστε να μειώσουν στο
ελάχιστο δυνατό επίπεδο τον κίνδυνο εκδήλωσης των νοσημάτων της καρδιάς,
καθώς έχει φανεί ότι τα νοσήματα της καρδιάς, τα οποία αποτελούν την πρώτη αιτία
θανάτου τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες, μπορούν να προληφθούν με
τις κατάλληλες διατροφικές συστάσεις και μια υγιεινότερη στάση ζωής.
Υπάρχουν όμως βασικά φαγητά που θα πρέπει να καταναλώνουν!
Συγκεκριμένα, για τη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και κατ’ επέκταση του
καρδιαγγειακού κινδύνου συστήνεται η υιοθέτηση υγιεινότερων διατροφικών
συνηθειών, η τακτική σωματική άσκηση και ο έλεγχος του άγχους. Οι πάροχοι υγείας
θα πρέπει να παρακολουθούν τη χοληστερόλη ως μέρος της πρόληψης της
καρδιακής ανεπάρκειας.
Οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με υψηλή ολική ή HDL χοληστερόλη έχουν
αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια σε σύγκριση με γυναίκες με φυσιολογικά
επίπεδα χοληστερόλης, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Menopause.
Ο Ahmed Arafa, MD, PhD, του τμήματος προληπτικής καρδιολογίας στο Εθνικό
Κέντρο Εγκεφαλικών και Καρδιαγγειακών Αγγείων στην Οσάκα της Ιαπωνίας είχε
δηλώσει «Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική διαδικασία στις γυναίκες, αλλά οι
υποκείμενες ορμονικές αλλαγές μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής
νόσου». Στη συνέχεια οι συνάδελφοι του έγραψαν «Η μελέτη μας έδειξε το
μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας μεταξύ μετεμμηνοπαυσιακών
γιαπωνέζων γυναικών με ολική χοληστερόλη 240 mg/dL ή μεγαλύτερη. Θα
μπορούσαμε επίσης να παρατηρήσουμε μια θετική συσχέτιση μεταξύ της ολικής
χοληστερόλης κάτω των 160 mg/dL και του κινδύνου καρδιακής ανεπάρκειας,
ωστόσο δεν ήταν στατιστικά σημαντική, πιθανότατα λόγω του περιορισμένου
αριθμού συμμετεχόντων σε αυτήν την κατηγορία».
Σε αυτή την προοπτική μελέτη κοόρτης, οι ερευνητές έλαβαν δεδομένα από 1.307
γυναίκες ηλικίας 55 έως 94 ετών και διερεύνησαν παράγοντες κινδύνου για
καρδιαγγειακή νόσο. Οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν μια επίσκεψη κατά την
έναρξη και τους ζητήθηκε να παρακολουθούν μια επίσκεψη κάθε 2 χρόνια. Οι
γυναίκες διαγνώστηκαν με καρδιακή ανεπάρκεια (ΣΥ), εάν είχαν επίπεδο
νατριουρητικού πεπτιδίου 100 pg/mL ή μεγαλύτερο κατά τη διάρκεια της
παρακολούθησης. Τα επίπεδα χοληστερόλης ελήφθησαν από δείγματα αίματος.
Οι συμμετέχοντες στρωματοποιήθηκαν σύμφωνα με τα όρια των επιπέδων
χοληστερόλης της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Υπήρχαν 153 γυναίκες
που ανέπτυξαν καρδιακή ανεπάρκεια κατά τη διάμεση περίοδο παρακολούθησης 8
ετών. Εκείνες που είχαν ολική χοληστερόλη τουλάχιστον 240 mg/dL είχαν
περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια από εκείνες με ολική
χοληστερόλη μεταξύ 160 mg/dL και 199 mg/dL (προσαρμοσμένο HR = 1,7, 95% CI,
1,04-2,77). Οι συμμετέχουσες με HDL χοληστερόλη 100 mg/dL ή υψηλότερη είχαν
υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια από τις γυναίκες με χοληστερόλη HDL
από 50 mg/dL έως 59 mg/dL (aHR = 2,7, 95% CI, 1,1-6,64). Η LDL χοληστερόλη, η
μη HDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια δεν συσχετίστηκαν με κίνδυνο καρδιακής
ανεπάρκειας. Όταν οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τεταρτημόρια με βάση το
επίπεδο HDL χοληστερόλης, οι γυναίκες στο τεταρτημόριο με την υψηλότερη HDL
χοληστερόλη είχαν υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια από εκείνες στο
χαμηλότερο τεταρτημόριο (aHR = 1,66, 95% CI, 1,04-2,63). Δεν υπήρχαν, όμως,
συσχετίσεις, όταν η ομάδα της μελέτης ήταν διαστρωματοποιημένη κατά ηλικία,
ΔΜΣ, υπέρταση ή χρήση φαρμάκων για μείωση των λιπιδίων. Υπήρχε υψηλότερος
κίνδυνος για καρδιακή ανεπάρκεια που παρατηρήθηκε σε γυναίκες με ολική
χοληστερόλη μικρότερη από 160 mg/dL χωρίς υπέρταση (aHR = 5,6; 95% CI, 2,02-
15,56) και σε γυναίκες με ολική χοληστερόλη 240 mg/dL ή υψηλότερη που
χρησιμοποίησαν Φάρμακο μείωσης των λιπιδίων (aHR = 3,15, 95% CI, 1,2-8,28) σε
σύγκριση με γυναίκες με ολική χοληστερόλη από 160 mg/dL έως 199 mg/dL.
Επίσης, ερευνητές έγραψαν πως «Η παρακολούθηση της ολικής χοληστερόλης και
της HDL χοληστερόλης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες θα πρέπει να λαμβάνεται
υπόψη για την πρόληψη της καρδιακής ανεπάρκειας. Οι καρδιοπροστατευτικές
επιδράσεις της HDL χοληστερόλης δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες σε πολύ
υψηλά επίπεδα».
Παράλληλα, θα πρέπει να αναφέρουμε, πως οι ειδικοί γιατροί μπορούν να σας
δώσουν συμβουλές για το πως να ελέγξετε τα επίπεδα χοληστερόλης. Για το λόγο
αυτά αναφέρουν κάποια από αυτά όπως: να μειώσετε το κορεσμένο λίπος ή το
«κακό» λίπος της διατροφής, να αποφύγετε τα trans λιπαρά οξέα, να αυξήστε την
πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων, να υπάρχει ελεγχόμενη πρόσληψη των τροφίμων με
χοληστερόλη, να καταναλώνετε περισσότερες φυτικές ίνες, να αποφεύγετε την
υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και να αυξήσετε την πρόσληψη φυτικών
στερολών/στανολών.
Συμπερασματικά λοιπόν και σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, φαίνεται πως είναι
ιδιαίτερα σημαντικός ο έλεγχος των επιπέδων της χοληστερόλης, ιδιαίτερα από κάθε
γυναίκα άνω των 40 ετών. Και γίνεται ακόμη πιο σημαντικός, εάν αναλογιστούμε
πως ο κίνδυνος για κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα είναι 9 φορές μεγαλύτερος από ότι
ο καρκίνος του μαστού. Το σημαντικότερο βήμα στην αντιμετώπιση των υψηλών
επιπέδων χοληστερόλης και κατ’ επέκταση του καρδιαγγειακού κινδύνου είναι η
τροποποίηση κάποιων επιβλαβών συνηθειών ζωής και η υιοθέτηση ενός υγιεινού
τρόπου διατροφής, με παράλληλη αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
Πηγή: : : https://www.healio.com/news/endocrinology/20230712/elevated-hdl-
total-cholesterol-increase-heart-failure-after-menopause
Διεύθυνση: Σοφία Κανελλοπούλου, Ενδοκρινολόγος, Λεωφόρος Δημοκρατίας
236, Άγιοι Ανάργυροι.
Τηλέφωνο: 6983379548
Email: s_kanellopoulou@hotmail.com