Οι γυναίκες με ιστορικό υπογονιμότητας που χρησιμοποιούν τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως προεκλαμψία, εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή ανεπάρκεια.
Πολλοί από τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα είναι παράγοντες κινδύνου για τις γυναίκες και τους άνδρες, αλλά επιπλέον, οι γυναίκες έχουν μοναδικούς παράγοντες κινδύνου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και τις ορμόνες.
Παράγοντες κινδύνου υπογονιμότητας:
Η υπογονιμότητα – η αποτυχία επίτευξης εγκυμοσύνης μετά από 12 μήνες τακτικής σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις – μπορεί να επηρεάσει το 50% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας στις ΗΠΑ και αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα. Διάφορες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι γυναίκες με ιστορικό υπογονιμότητας έχουν αυξημένο κίνδυνο για μεταγενέστερα καρδιαγγειακά συμβάντα, όπως περιστατικό καρδιακής ανεπάρκειας με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης.
Η πιο κοινή αιτία υπογονιμότητας μεταξύ των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), το οποίο επηρεάζει περίπου το 10% των γυναικών στις Η.Π.Α. Η ακανόνιστη εμμηνορρυσία, επίσης αποτελεί αναγνωριστικό στοιχείο για το PCOS. Μετα-αναλύσεις και μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι γυναίκες με ιστορικό ακανόνιστης εμμήνου ρύσεως έχουν περίπου 53% αυξημένο κίνδυνο για ένα καρδιαγγειακό επεισόδιο και οι γυναίκες με ιστορικό PCOS έχουν περίπου 30% αυξημένο κίνδυνο για περιστατικό καρδιαγγειακής νόσου.
Η ενδομητρίωση, η αυτόματη απώλεια εγκυμοσύνης και η πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια σχετίζονται επίσης με τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και είναι συχνές μεταξύ των γυναικών με ιστορικό υπογονιμότητας. Υπό το πρίσμα αυτών των ιατρικών καταστάσεων που οδηγούν σε υπογονιμότητα, περισσότερες γυναίκες χρησιμοποιούν την τεχνολογία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου:
Η χρήση των τεχνολογιών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (ART) αυξάνεται μεταξύ των γυναικών με υπογονιμότητα, καθώς έως και το 2,3% όλων των βρεφών που γεννιούνται στις ΗΠΑ συλλαμβάνονται με μεθόδους όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση ή η μεταφορά κατεψυγμένων εμβρύων.
Σε μια μελέτη, οι γυναίκες που συνέλαβαν με τη χρήση ART είχαν 50% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προεκλαμψία και περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οξείες καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο και φλεβική θρομβοεμβολή, κατά τη διάρκεια της νοσηλείας μετά τον τοκετό. Επίσης έχουν περισσότερες πιθανότητες για μεγαλύτερη παραμονή στο νοσοκομείο και υψηλότερο κόστος νοσηλείας.
Κατά την αξιολόγηση του κινδύνου για CVD και του τύπου της ART που χρησιμοποιήθηκε, ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι η μεταφορά κατεψυγμένων εμβρύων, η οποία είναι η πιο κοινή μέθοδος ART, έχει ισχυρότερη σχέση με προεκλαμψία, υπερτασικές διαταραχές της εγκυμοσύνης από ό,τι άλλες μέθοδοι. Η προεκλαμψία αυξάνει τους κινδύνους για μαιευτικές και μητρικές επιπλοκές, καθώς και τους μακροπρόθεσμους καρδιαγγειακούς κινδύνους με τετραπλάσιο κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια και διπλάσιο κίνδυνο για επακόλουθη καρδιαγγειακή νόσο.
Σε σύγκριση με τη μεταφορά φρέσκων εμβρύων, οι γυναίκες που υποβάλλονται σε μεταφορά κατεψυγμένων εμβρύων έχουν 60% αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, ο οποίος είναι παράλληλος με τον αυξημένο κίνδυνο για υπερτασικές διαταραχές της εγκυμοσύνης που παρατηρείται με τη μεταφορά κατεψυγμένων εμβρύων. Μια εξήγηση για αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο, μπορεί να οφείλεται στην έλλειψη του ωχρού σωματίου – το οποίο παράγει προγεστερόνη στην αρχή της εγκυμοσύνης – και στην έλλειψη ρελαξίνης – η οποία έχει χαλαρωτικά αποτελέσματα στη μητρική αιμοδυναμική. Η έλλειψη αυτών των δύο παραγόντων κατά τη σύλληψη και την κύηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προεκλαμψίας, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου της μητέρας.
Υπάρχουν μοναδικές ευκαιρίες για τον εντοπισμό παραγόντων κινδύνου σε νεότερες γυναίκες, όπως θέματα που σχετίζονται με τον εμμηνορροϊκό κύκλο, την αιμορραγία και τις δυσμενείς εκβάσεις της εγκυμοσύνης, και είναι σημαντικό να υπάρχει παρακολούθηση μετά τον τοκετό. Η αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών απαιτεί εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση τόσο των ασθενών όσο και των κλινικών ιατρών.
Διεύθυνση: Σοφία Κανελλοπούλου, Ενδοκρινολόγος, Λεωφόρος Δημοκρατίας 236, Άγιοι Ανάργυροι.
Τηλέφωνο: 6983379548
Email: s_kanellopoulou@hotmail.com