Ο ερχομός του Μαρτίου είναι ένα σημάδι ότι η άνοιξη είναι καθ’ οδόν! Ο Μάρτιος τυχαίνει επίσης να είναι ο Εθνικός Μήνας Νεφρού. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται τόσο συναρπαστικό, αλλά οι νεφροί σας χρειάζονται λίγη φροντίδα, ειδικά αν έχετε διαβήτη. Αυτά τα δύο όργανα σε σχήμα φασολιού, τα οποία έχουν περίπου το μέγεθος της γροθιάς σας, βρίσκονται κάτω από το θώρακα σας, εκατέρωθεν της σπονδυλικής σας στήλης, και αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Οι νεφροί παράγουν ούρα, αλλά όχι μόνο. Για παράδειγμα, απομακρύνουν τις τοξίνες και τα επιπλέον υγρά από το σώμα. Απομακρύνουν επίσης, τα οξέα που παράγονται από τα κύτταρα και διατηρούν μια ασφαλή ισορροπία του νερού, των αλάτων και των μετάλλων (συμπεριλαμβανομένου του νατρίου, του ασβεστίου, του φωσφόρου και του καλίου) στο αίμα. Παράγουν ορμόνες που ελέγχουν την αρτηριακή πίεση και διατηρούν τα οστά υγιή. Εάν οι νεφροί σας δε λειτουργούν, μπορεί να εμφανιστούν πολλά προβλήματα υγείας.
Γρήγορα στοιχεία για τη σχέση του διαβήτη και των νεφρικών προβλημάτων:
- Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η νεφρική νόσος μπορεί να αναπτυχθεί αργά και με λίγα συμπτώματα. Μπορεί να μην αντιληφθείτε ότι έχετε νεφρικά προβλήματα μέχρι να προχωρήσει η νόσος.
- Οι ασθένειες των νεφρών είναι η ένατη κύρια αιτία θανάτου στις ΗΠΑ.
- Περίπου ένας στους τρεις ενήλικες με διαβήτη πάσχει από χρόνια νεφρική νόσο.
- Κάθε 24 ώρες, 160 άτομα με διαβήτη ξεκινούν θεραπεία για νεφρική ανεπάρκεια.
- Ακόμη και ο προδιαβήτης, το αρχικό στάδιο του διαβήτη, μπορεί να βλάψει τους νεφρούς.
Μία από τις πιο συχνές επιπλοκές του διαβήτη είναι η νεφρική νόσος. Τα υψηλά σάκχαρα στο αίμα για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορούν να βλάψουν τα εκατομμύρια μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία στους νεφρούς.
Τα άτομα με διαβήτη είναι επίσης πιο πιθανό να έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση- η υψηλή αρτηριακή πίεση, με τη σειρά της, αυξάνει τον κίνδυνο νεφρικής νόσου. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για νεφρική νόσο εάν έχετε διαβήτη περιλαμβάνουν:
- Καρδιαγγειακές παθήσεις
- Οικογενειακό ιστορικό νεφρικής ανεπάρκειας
- Προβλήματα όρασης από διαβήτη (διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια)
- Να έχετε νευρική βλάβη από διαβήτη (διαβητική νευροπάθεια)
- Κάπνισμα
- Κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο
- Το υπερβολικό βάρος
- Μειωμένη φυσική δραστηριότητα
Συμπτώματα νεφρικής νόσου:
Στα αρχικά στάδια της νεφρικής νόσου, συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα. Ο μόνος τρόπος για να μάθετε είναι να ελέγξετε τα νεφρά σας. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, ορισμένα συμπτώματα θα εμφανιστούν εάν η νεφρική βλάβη προχωρήσει. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν όταν έχει χαθεί τουλάχιστον το 75% της νεφρικής λειτουργίας.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ναυτία
- Εμετός
- Έλλειψη όρεξης
- Προβλήματα στον ύπνο
- Κόπωση
- Αδυναμία
- Απώλεια βάρους
- Κνησμός
- Μυϊκές κράμπες
- Οιδήματα των ποδιών και των αστραγάλων
- Αναιμία
- Δύσπνοια
- Πόνος στο στήθος
- Επιδείνωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης
Τρόποι για να διατηρήσετε τα νεφρά σας υγιή:
Κανείς δεν θέλει να πάσχει από νεφρική νόσο και η πρόληψη είναι ο στόχος. Και μπορείτε να προλάβετε τη νεφρική νόσο! Εάν έχετε ήδη νεφρική νόσο, μπορείτε να επιβραδύνετε την εξέλιξή της.
Ακούστε πώς:
Συχνός έλεγχος.
- Φροντίστε να εξετάζεστε για νεφροπάθεια κάθε χρόνο, εάν έχετε διαβήτη τύπου 2 (από τη διάγνωση και μετά) ή εάν έχετε διαβήτη τύπου 1 (μετα τα πρώτα πέντε χρόνια από τη διάγνωση).
- Μια εξέταση ούρων ελέγχει την ύπαρξη πρωτεΐνης στα ούρα (που ονομάζεται μικροαλβουμίνη). Ένα επίπεδο μικροαλβουμίνης άνω των 300 mg/g κρεατινίνης μπορεί να αποτελεί ένδειξη νεφρικής βλάβης.
- Μια εξέταση αίματος χρησιμοποιείται για να ελεγχθεί πόσο καλά οι νεφροί φιλτράρουν το αίμα σας, που ονομάζεται GFR (ρυθμός σπειραματικής διήθησης).
- Ένας GFR μικρότερος από 60 μπορεί να σημαίνει ότι έχετε νεφρική νόσο.
Επίτευξη των στόχων για το σάκχαρο αίματος και η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbΑ1C).
- Για τα περισσότερα άτομα με διαβήτη, οι στόχοι για το σάκχαρο στο αίμα είναι 80 έως 130 mg/dl πριν από τα γεύματα και λιγότερο από 180 mg/dl δύο ώρες μετά τα γεύματα.
- Ο στόχος HbA1C για τα περισσότερα άτομα με διαβήτη είναι κάτω από 7%. Ελέγχετε το επίπεδο HbA1C τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο ή, ιδανικά, έως και τέσσερις φορές το χρόνο.
- Οι στόχοι σας μπορεί να είναι διαφορετικοί. Βεβαιωθείτε ότι έχετε συζητήσει τους στόχους σας με τον ενδοκρινολόγο σας.
- Επανεξετάστε επίσης το τρέχον πρόγραμμα θεραπείας του διαβήτη σας με τον ενδοκρινολόγο σας. Να θυμάστε ότι το θεραπευτικό σας πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει τη λήψη φαρμάκων για το διαβήτη, την παρακολούθηση των επιπέδων γλυκόζης, την υγιεινή διατροφή και τον έλεγχο της πρόσληψης υδατανθράκων και τη φυσική δραστηριότητα.
- Ρωτήστε τον ενδοκρινολόγο σας για τα φάρμακα για τον διαβήτη που ονομάζονται αναστολείς SGLT2 και αγωνιστές GLP-1. Αυτά τα φάρμακα δεν βοηθούν μόνο στη διαχείριση των τιμών του σακχάρου στο αίμα, αλλά μπορούν επίσης να ωφελήσουν τους νεφρούς και την καρδιά σας.
- Μιλώντας για παρακολούθηση, μιλήστε με τον ενδοκρινολόγο σας για το πόσο συχνά πρέπει να ελέγχετε το σάκχαρο στο αίμα σας. Η παρακολούθηση είτε με απλό μετρητή γλυκόζης είτε με CGM (σύστημα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης) είναι ο μόνος τρόπος για να ξέρετε αν διατηρείτε τα επίπεδα γλυκόζης στο στόχο σας.
Ελέγξτε την αρτηριακή σας πίεση.
- Η αρτηριακή πίεση που δεν είναι στο στόχο (συνήθως κάτω από 140/90 mmHg) μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή/και νεφρική νόσο. Μάθετε ποιος πρέπει να είναι ο στόχος της αρτηριακής σας πίεσης.
- Βεβαιωθείτε ότι η αρτηριακή σας πίεση ελέγχεται σε κάθε τακτική επίσκεψη στο γιατρό σας.
- Σκεφτείτε το ενδεχόμενο να ελέγχετε την αρτηριακή σας πίεση στο σπίτι.
- Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα που μειώνουν την αρτηριακή σας πίεση και που μπορούν να επιβραδύνουν τη νεφρική βλάβη. Δύο τύποι φαρμάκων που βοηθούν την αρτηριακή σας πίεση και τους νεφρούς σας είναι οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (αΜΕΑ) και οι ανταγωνιστές του συστήματος ρενίνης/αγγειοτενσίνης/αλδοστερόνης (ARB). Εάν δεν λαμβάνετε επί του παρόντος κανένα από αυτά τα φάρμακα, ρωτήστε το γιατρό σας εάν πρέπει να ξεκινήσετε.
Σταματήστε το κάπνισμα.
- Αν καπνίζετε, επιβάλεται να το σταματήσετε. Το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει τα φάρμακα που θεραπεύουν την υψηλή αρτηριακή πίεση, να επιβραδύνει τη ροή του αίματος στους νεφρούς και να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
- Το κάπνισμα μπορεί επίσης να επιβραδύνει τη ροή του αίματος στα κάτω άκρα, γεγονός που δυσκολεύει το σώμα σας να επουλώσει τραυματισμούς, πληγές ή λοιμώξεις.
Τρώτε υγιεινά.
- Η διατροφή για την πρόληψη της νεφρικής νόσου θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τον διαβήτη, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης.
- Ελέγξτε την ποσότητα των υδατανθράκων που τρώτε στα γεύματα και τα σνακ. Ο στόχος δεν είναι να σταματήσετε εντελώς να τρώτε υδατάνθρακες, αλλά να περιορίσετε την ποσότητα και να επιδιώκετε να τρώτε περίπου την ίδια ποσότητα κάθε μέρα. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η διαχείριση των τιμών του σακχάρου στο αίμα σας.
- Επιδιώξτε να καταναλώνετε λιγότερο από 2,3 γραμμάρια νατρίου ημερησίως. Περιορίστε τα επεξεργασμένα τρόφιμα που τείνουν να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο, όπως οι κονσερβοποιημένες σούπες και τα λαχανικά, τα τυποποιημένα γεύματα, τα αλμυρά σνακ και τα φαστ φουντ.
- Αρωματίστε τα φαγητά με βότανα και μπαχαρικά αντί για αλάτι.
- Φροντίστε να συμπεριλαμβάνετε καθημερινά λαχανικά και φρούτα στο διατροφικό σας πρόγραμμα.
- Βράστε ή ψήστε τα τρόφιμα στη σχάρα αντί να τα τηγανίζετε.
- Χρησιμοποιήστε υγιεινά λιπαρά, όπως το ελαιόλαδο.
- Εάν νιώθετε σύγχυση σχετικά με το τι ή/και πόσο πρέπει να τρώτε, ζητήστε οδηγίες από έναν κλινικό διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Να είστε δραστήριοι.
- Η καθημερινή σωματική δραστηριότητα θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε ευκολότερα τα σάκχαρα και την αρτηριακή σας πίεση.
- Μιλήστε με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε πρόγραμμα άσκησης, ιδιαίτερα εάν δεν ήσαστε δραστήριοι πριν.
- Σκεφτείτε δραστηριότητες που σας αρέσουν, όπως το περπάτημα, ο χορός ή το κολύμπι.
- Βρείτε τρόπους να εντάξετε περισσότερη δραστηριότητα στην ημέρα σας. Για παράδειγμα, βαδίστε στη θέση σας ενώ βλέπετε τηλεόραση, ανεβοκατεβείτε μερικές φορές τις σκάλες ή περπατήστε ενώ μιλάτε στο τηλέφωνο.
Μείνετε ενυδατωμένοι.
- Σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Νεφρού, “η καλή ενυδάτωση βοηθά τους νεφρούς σας να καθαρίζουν το νάτριο, την ουρία και τις τοξίνες από το σώμα”
- Οι Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ έχουν καθορίσει ότι η επαρκής ημερήσια πρόσληψη υγρών είναι περίπου 15,5 φλιτζάνια για τους άνδρες και 11,5 φλιτζάνια για τις γυναίκες (συμπεριλαμβανομένου του νερού, άλλων ποτών και του νερού από τα τρόφιμα). Συζητήστε με το γιατρό σας εάν σας έχει ζητηθεί να περιορίσετε την πρόσληψη υγρών.
- Αρωματίστε το νερό σας με φέτες λεμονιού, λάιμ ή αγγουριού για μια δροσιστική αλλαγή.
Περιορίστε τη χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ).
- Τα ΜΣΑΦ είναι μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη. Μπορούν να είναι επικίνδυνα για τους νεφρούς και να προκαλέσουν νεφρική αναπάρκεια ή εξέλιξη της νεφρικής νόσου.
- Τα ΜΣΑΦ μπορούν επίσης να επηρεάσουν τους αναστολείς ΜΕΑ, τους ARB και τα διουρητικά.
- Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με εναλλακτικές λύσεις για τα ΜΣΑΦ, εάν τα παίρνετε για χρόνιο πόνο.
Βρείτε υγιείς τρόπους διαχείρισης του στρες.
- Το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να δυσχεραίνουν τη διαχείριση του σακχάρου και της αρτηριακής σας πίεσης.
- Η σωματική δραστηριότητα είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να μειώσετε το στρες και να βοηθήσετε στη διαχείριση της κατάθλιψης.
- Προσπαθήστε να εντάξετε τη χαλάρωση στην ημέρα σας, ακόμη και αν πρόκειται για σύντομο χρονικό διάστημα. Οι ασκήσεις αναπνοής, η μυϊκή χαλάρωση, το διάβασμα ή το να περνάτε χρόνο με το κατοικίδιό σας είναι μερικές προτάσεις για να χαλαρώσετε.
- Ορίστε στόχους και προτεραιότητες για την ημέρα σας. Μάθετε να λέτε “όχι”
- Μείνετε συνδεδεμένοι με την οικογένεια, τους φίλους ή τις οργανώσεις της κοινότητας, ακόμη και αν πρόκειται για τηλεφωνικές ή βιντεοκλήσεις.
- Ζητήστε βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας αν το άγχος σας καταβάλλει.
Πηγή: https://www.diabetesselfmanagement.com/education/how-to-keep-your-kidneys-healthy/