Η μεγαλακρία είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή ιατρική κατάσταση που συμβαίνει όταν υπάρχουν υψηλά επίπεδα αυξητικής ορμόνης (GH) στο σώμα. Η υπόφυση παράγει κανονικά GH, αλλά οι όγκοι στην υπόφυση ή σε άλλα μέρη του σώματός παράγουν περίσσεια GH στην μεγαλακρία. Η υπόφυση, είναι ένας μικρός ενδοκρινής αδένας σε μέγεθος μπιζελιού που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου κάτω από τον υποθάλαμο. Η υπόφυση απελευθερώνει οκτώ σημαντικές ορμόνες, συμπεριλαμβανομένης της GH.
Η αυξητική ορμόνη (GH), γνωστή και ως ανθρώπινη αυξητική ορμόνη (hGH) ή σωματοτροπίνη, αποτελεί μία βασική φυσική ορμόνη του ανθρώπινου σώματος, με καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των παιδιών, καθώς προάγει την επιμήκυνση των οστών και τη σωματική ωρίμανση. Μετά το πέρας της ανάπτυξης και τη σύγκλειση των συζευκτικών πλακών, η GH παύει να επηρεάζει το ύψος, ωστόσο παραμένει ουσιώδης για τη ρύθμιση του μεταβολισμού και τη διατήρηση της υγείας των οστών, των χόνδρων, των οργάνων, καθώς και για την ισορροπία των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Υπερβολικά επίπεδα αυξητικής ορμόνης κατά την ενήλικη ζωή μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές, όπως δυσμορφία των οστών, υπερτροφία οργάνων, υπεργλυκαιμία και μεταβολικές διαταραχές, γεγονός που καθιστά κρίσιμη τη σωστή λειτουργία και ρύθμιση αυτής της ορμόνης καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μεγαλακρίας και γιγαντισμού;
Η μεγαλακρία και ο γιγαντισμός είναι και οι δύο καταστάσεις που προκύπτουν από την περίσσεια αυξητικής ορμόνης (GH). Η διαφορά έγκειται στο ποιον επηρεάζουν οι καταστάσεις καθώς οι ενήλικες αναπτύσσουν μεγαλακρία, ενώ τα παιδιά αναπτύσσουν γιγαντισμό. Στα παιδιά, ο γιγαντισμός εμφανίζεται όταν παρουσιάζουν περίσσεια GH πριν από τη σύγκλειση των επιφύσεων στα οστά τους και αυτό τα κάνει να γίνονται πολύ ψηλά. Ο γιγαντισμός είναι πιο σπάνιος από τη μεγαλακρία.
Μόλις οι αυξητικές πλάκες έχουν συγχωνευτεί, η περίσσεια GH προκαλεί μεγαλακρία. Σε αυτή την περίπτωση, δεν ψηλώνετε, αλλά η περίσσεια GH επηρεάζει το σχήμα των οστών σας και το μέγεθος των οργάνων σας, καθώς και άλλους παράγοντες υγείας.
Τι προκαλεί τη μεγαλακρία;
Η πιο κοινή αιτία της μεγαλακρίας είναι ένας όγκος στην υπόφυση που ονομάζεται αδένωμα της υπόφυσης και προκαλεί την απελευθέρωση υπερβολικής αυξητικής ορμόνης (GH).
Ποια είναι τα συμπτώματα της μεγαλακρίας;
Στους ενήλικες, η μεγαλακρία επηρεάζει τα οστά, τους ιστούς του σώματος και τους προκαλεί ακανόνιστη ανάπτυξη.
Οι ενήλικες με μεγαλακρία μπορεί να εμφανίσουν τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Αύξηση μεγέθους χεριών και ποδιών.
- Αλλαγές στο σχήμα του προσώπου, συμπεριλαμβανομένου ενός πιο προεξέχοντος σαγονιού ή/και μετώπου.
- Αύξηση του μεγέθους των χειλιών, της μύτης ή/και της γλώσσας.
- Υπερβολική εφίδρωση ή λιπαρό δέρμα.
- Βαθύτερη φωνή.
- Πονοκέφαλοι.
- Πόνος στις αρθρώσεις.
- Αλλαγές στην όραση.
- Μούδιασμα στα χέρια.
- Άπνοια ύπνου.
- Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ή προβλήματα της σπονδυλικής στήλης.
Τα συμπτώματα της μεγαλακρίας συχνά ξεκινούν αργά και μπορεί να είναι δύσκολο να τα παρατηρήσετε στην αρχή. Μερικοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι τα χέρια τους έχουν μεγαλώσει σε μέγεθος απο τα δαχτυλίδια που φορούν ή το μέγεθος των παπουτσιών τους που αλλάζει, ειδικά το πλάτος.
Πώς αντιμετωπίζεται η μεγαλακρία;
Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές για τη μεγαλακρία. Οι πιο κοινές θεραπείες είναι η χειρουργική επέμβαση, η φαρμακευτική αγωγή και η ακτινοθεραπεία.
Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής ενός ατόμου με μεγαλακρία;
Το προσδόκιμο ζωής για κάποιον με μεγαλακρία εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης και από το αν έχει άλλες παθήσεις, συνήθως λόγω της μη θεραπευμένης μεγαλακρίας. Εάν τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης δεν αντιμετωπίζονται σωστά και έχετε άλλες παθήσεις, όπως καρδιακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2, το προσδόκιμο ζωής σας μπορεί να μειωθεί σημαντικά. Εάν έχετε μεγαλακρία που αντιμετωπίζεται σωστά και έχετε φυσιολογικά επίπεδα αυξητικής ορμόνης και ινσουλινόμορφου αυξητικού παράγοντα 1 (IGF-1), πιθανότατα θα έχετε φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής.
Κλείνοντας, η μεγαλακρία είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση. Ωστόσο, θεραπεύεται με χειρουργική επέμβαση, φαρμακευτική αγωγή ή και ακτινοθεραπεία. Εάν έχετε παρατηρήσει αύξηση του μεγέθους στα χέρια, τα πόδια ή και μεταβολές στα χαρακτηριστικά του προσώπου σας, είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό.
Πηγή:
Διεύθυνση: Σοφία Κανελλοπούλου, Ενδοκρινολόγος, Λεωφόρος Δημοκρατίας 236, Άγιοι Ανάργυροι.
Τηλέφωνο: 6983379548
Email: s_kanellopoulou@hotmail.com