Για τα άτομα που ζουν με διαβήτη, ο περιορισμός της πρόσληψης ζάχαρης αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα για την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου. Η αποφυγή πρόσθετων σακχάρων και απλών υδατανθράκων είναι συχνά βασική σύσταση των διατροφικών οδηγιών, αν και η εφαρμογή της στην καθημερινότητα δεν είναι πάντα εύκολη.
Σε στιγμές επιθυμίας για γλυκιά γεύση, πολλοί στρέφονται σε προϊόντα που περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά, προσδοκώντας ένα γευστικό αποτέλεσμα με ελάχιστες θερμίδες και χωρίς σημαντική επίδραση στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος. Η προοπτική αυτή φαντάζει ιδανική, όμως εγείρει εύλογα ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια και τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των ουσιών στην υγεία των ατόμων με διαβήτη.
Όταν καταναλώνονται με μέτρο, τα τεχνητά γλυκαντικά θεωρούνται γενικά ασφαλή για τα άτομα με διαβήτη και μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων και υδατανθράκων. Επιπλέον, η χρήση τους ενδέχεται να βοηθήσει στον περιορισμό της επιθυμίας για γλυκές γεύσεις, διευκολύνοντας έτσι τη διαχείριση της διατροφής.
Ωστόσο, η παρουσία τεχνητών γλυκαντικών σε ένα τρόφιμο δεν το καθιστά αυτομάτως υγιεινή επιλογή. Είναι σημαντικό να αξιολογείται η συνολική διατροφική αξία του προϊόντος, καθώς πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα με γλυκαντικά εξακολουθούν να περιέχουν πρόσθετα, λίπη ή νάτριο σε υψηλές ποσότητες, που δεν ευνοούν την υγεία.
Επιπλέον, ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι ορισμένα γλυκαντικά έχουν συνδεθεί με κινδύνους για την υγεία, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές προσβολές και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψετε αμέσως και εντελώς όλα τα γλυκαντικά από τη διατροφή σας αλλά θα πρέπει να είστε προσεκτικοί σχετικά με το πόσα τεχνητά γλυκαντικά καταναλώνετε.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ασπαρτάμη
Περισσότερες από 200 μελέτες υποστηρίζουν την ασφάλεια της ασπαρτάμης. Ωστόσο, ορισμένα πρόσφατα αποτελέσματα ήταν ανάμεικτα. Το 2023, μια μελέτη σε περισσότερα από 100.000 άτομα που παρακολουθήθηκαν επί οκτώ χρόνια οδήγησε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να κηρύξει την ασπαρτάμη πιθανή αιτία καρκίνου.
- Σακχαρίνη
Μελέτες σε ζώα συνέδεσαν τη σακχαρίνη με καρκίνο της ουροδόχου κύστης, αλλά αυτό δεν αποδείχθηκε για τους ανθρώπους. Η σακχαρίνη είναι σταθερή στη θερμότητα και αποτελεί καλή επιλογή για χρήση στο μαγείρεμα, το ψήσιμο, την κονσερβοποίηση και τη συντήρηση.
- Σουκραλόζη
Όπως και η σακχαρίνη, η σουκραλόζη είναι σταθερή στη θερμότητα και εύκολη στη χρήση στο ψήσιμο και το μαγείρεμα. Είναι διαθέσιμη για αγορά σε διαλυτές ταμπλέτες, κοκκώδη δισκία και μείγματα ψησίματος.
- Στέβια
Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα τεχνητά γλυκαντικά, τα οποία παρασκευάζονται χημικά, η στέβια είναι ένα γλυκαντικό που προέρχεται από ένα φυτό. Για το λόγο αυτό πωλείται ως συμπλήρωμα διατροφής, που δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε αυστηρές επιστημονικές δοκιμές για να αποδειχθεί η ασφάλειά του. Ορισμένα προϊόντα στέβιας περιλαμβάνουν μια αλκοόλη σακχάρου που ονομάζεται ερυθριτόλη, η οποία έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Η έρευνα σχετικά με αυτή τη σύνδεση βρίσκεται σε εξέλιξη. Η στέβια κυκλοφορεί σε υγρή μορφή και σε διαλυτές ταμπλέτες, καθώς και σε κρυστάλλους.
- Νεοτάμη
Αυτό το προϊόν χρησιμοποιείται κυρίως από μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων και όχι ως γλυκαντικό που θα βρείτε στην καφετέρια της γειτονιάς ή στα ράφια των παντοπωλείων. Η νεοτάμη έχει 7.000 έως 8.000 φορές τη γλυκαντική δύναμη της ζάχαρης.
Πρέπει τα άτομα με διαβήτη να αποφεύγουν τα τεχνητά γλυκαντικά;
Ιδανικά, η καθημερινή μας διατροφή θα βασιζόταν αποκλειστικά σε φυσικά, ανεπεξέργαστα τρόφιμα, χωρίς την προσθήκη σακχάρων ή τεχνητών γλυκαντικών. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν έχει διατροφική ανάγκη για τις συγκεκριμένες ουσίες, καθώς δεν προσφέρουν ουσιαστικά οφέλη για την υγεία και, σε υπερβολικές ποσότητες, ενδέχεται να έχουν αρνητικές επιδράσεις.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα, η περιστασιακή κατανάλωση ενός γλυκού, είτε με φυσικά σάκχαρα είτε με γλυκαντικά, μπορεί να προσφέρει απόλαυση και αίσθηση ικανοποίησης. Όταν εντάσσεται με μέτρο και επίγνωση στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής, δεν είναι απαραίτητα επιβλαβής. Το κλειδί παραμένει η αυτορρύθμιση και η σωστή ενημέρωση.
Σε τελική ανάλυση, η μέτρια χρήση τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να ενταχθεί σε ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο, χωρίς να αποτελεί πηγή ανησυχίας. Το ζητούμενο δεν είναι η απόλυτη αποφυγή, αλλά η επίγνωση και η σύνεση. Για τα άτομα με διαβήτη, η εστίαση πρέπει να παραμένει στη γενικότερη ποιότητα της διατροφής και στη συνέπεια των υγιεινών επιλογών. Με σωστό προγραμματισμό και καθοδήγηση από επαγγελματίες υγείας, ακόμη και μια γλυκιά απόλαυση μπορεί να έχει τη θέση της — χωρίς ενοχές, αλλά με μέτρο.
Πηγή: https://health.clevelandclinic.org/are-artificial-sweeteners-safe-for-people-with-diabetes
Διεύθυνση: Σοφία Κανελλοπούλου, Ενδοκρινολόγος, Λεωφόρος Δημοκρατίας 236, Άγιοι Ανάργυροι.
Τηλέφωνο: 6983379548
Email: s_kanellopoulou@hotmail.com