Η αμηνόρροια είναι η απουσία εμμήνου ρύσεως στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής τους ηλικίας, μετά την εφηβεία αλλά πριν από την τυπική ηλικία της εμμηνόπαυσης.
Ταξινομείται είτε ως «πρωτογενής» είτε ως «δευτερογενής» αμηνόρροια.
«Πρωτογενής» είναι όταν η έμμηνος ρύση δεν έχει αρχίσει μέχρι την ηλικία των 15 ετών ενώ υπάρχει παρουσία φυσιολογική ανάπτυξη και εμφάνιση δευτερογενών σεξουαλικών χαρακτηριστικών. Ενώ «Δευτερογενής» είναι η απουσία εμμήνου ρύσεως για τρεις ή περισσότερους μήνες, εάν προηγουμένως ήταν τακτική, ή για έξι ή περισσότερους μήνες, εάν προηγουμένως ήταν ακανόνιστη.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η αμηνόρροια είναι φυσιολογική πριν από την εφηβεία, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά την εμμηνόπαυση. Τα άτομα μπορεί επίσης να παρουσιάσουν αμηνόρροια κατά τη διάρκεια του θηλασμού που αναφέρεται ως αμηνόρροια κατά τη γαλουχία.
Τι προκαλεί την αμηνόρροια;
Τα πιο συνηθισμένα αίτια της αμηνόρροιας μπορούν να συνδεθούν με παράγοντες όπως:
- Το πρόσφατο στρες,
- Η αλλαγή του βάρους
- Η υπερβολική δίαιτα ή άσκηση
- βλάβες σε μία ή περισσότερες περιοχές του αναπαραγωγικού συστήματος, όπως οι ωοθήκες, η μήτρα, ο κόλπος και τμήματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν την αναπαραγωγή (υποθάλαμος, υπόφυση).
- Παρενέργεια από τη θεραπεία του καρκίνου
- Μέθοδοι αντισύλληψης, όπως το αντισυλληπτικό χάπι.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αμηνόρροιας;
Εκτός από την απουσία περιόδου, τα άτομα με αμηνόρροια μπορεί να έχουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία:
- Πονοκέφαλοι, οπτικές διαταραχές ή κόπωση σε παθήσεις του υποθάλαμου ή της υπόφυσης.
- Αυθόρμητη ροή γάλακτος από τους μαστούς (γαλακτόρροια) που προκαλείται από υπερβολικά επίπεδα μιας ορμόνης που ονομάζεται προλακτίνη.
- Ακμή ή υπερβολική τριχοφυΐα του σώματος σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
- Εξάψεις, κολπική ξηρότητα, κακός ύπνος ή μειωμένη λίμπιντο σε πρόωρη εμμηνόπαυση ή πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια.
- Κοντό ανάστημα και έλλειψη δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου (απουσία ανάπτυξης μαστών) αν υπάρχει γενετική αιτία αμηνόρροιας, όπως το σύνδρομο Turner.
Είναι η αμηνόρροια κληρονομική;
Η πλειονότητα των περιπτώσεων αμηνόρροιας δεν είναι κληρονομική. Ωστόσο, είναι πιθανό το οικογενειακό γενετικό ιστορικό να παίζει ρόλο σε ορισμένες περιπτώσεις πρωτογενούς και δευτερογενούς αμηνόρροιας.
Πώς διαγιγνώσκεται η αμηνόρροια;
Η αμηνόρροια διαγιγνώσκεται με βάση το ιατρικό ιστορικό που δείχνει απουσία εμμηνορροϊκών κύκλων. Ένα τεστ εγκυμοσύνης είναι απαραίτητο για να αποκλειστεί η εγκυμοσύνη ως αιτία της αμηνόρροιας. Αφού ολοκληρωθεί αυτό, οι αρχικές εξετάσεις αίματος περιλαμβάνουν μετρήσεις ορμονών που εμπλέκονται στην αναπαραγωγή και εξετάσεις θυρεοειδικής λειτουργίας.
Σε περίπτωση που πρόκειται για πρωτογενή αμηνόρροια γίνεται και ένας υπέρηχος μήτρας, ωοθηκών και έλεγχος της ανατομία του κόλπου για να δούμε αν έχουν αναπτυχθεί φυσιολογικά.
Αν από το ιστορικό υπάρχει υπόνοια υποθαλαμικής ή υποφυσιακής νόσου γίνεται και μαγνητική τομογραφία υπόφυσης.
Πώς αντιμετωπίζεται η αμηνόρροια;
Για την αμηνόρροια υπάρχουν διάφορες θεραπείες ανάλογα με την υποκείμενη αιτία.
- Τα άτομα που είναι πολύ λιποβαρή, επειδή δεν τρώνε αρκετά ή ασκούνται πολύ, συχνά δεν έχουν περίοδο αυτό μπορεί να επιλυθεί με την αύξηση του σωματικού βάρους και με λιγότερη άσκηση.
- Μπορεί να απαιτείται χειρουργική επέμβαση ή φαρμακευτική αγωγή για καταστάσεις που σχετίζονται με πρόβλημα στην υπόφυση. Γυναίκες με όγκο της υπόφυσης που παράγει προλακτίνη αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά με αγωνιστή ντοπαμίνης και συνήθως δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση
- Ορμονική θεραπεία με οιστρογόνα και προγεστερόνη μπορεί να χρειαστεί ανάλογα με την αιτία της αμηνόρροιας (πχ σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
- Χορήγηση υδροκορτιζόνης σε γυναίκες με συγγενή υπερπλασία των επινεφριδίων ή θυροξίνης σε υποθυρεοειδισμό
- Επιπλέον, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση για άτομα με ανωμαλίες της μήτρας ή του κόλπου που χρονολογούνται από τη γέννηση.
Κλείνοντας, η αμηνόρροια είναι ένα σημαντικό σημάδι που μπορεί να υποδεικνύει ορμονικές, αναπαραγωγικές ή άλλες ανισορροπίες στο σώμα. Λόγω του ότι επηρεάζει τη συνολική υγεία και την ποιότητα ζωής, είναι κρίσιμο να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή αν παρατηρήσετε απουσία εμμήνου ρύσεως. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό της αιτίας και να επιτρέψει την κατάλληλη θεραπεία, προστατεύοντας τη μακροπρόθεσμη υγεία και τη γονιμότητα.
Πηγή: https://www.yourhormones.info/endocrine-conditions/amenorrhoea/
Διεύθυνση: Σοφία Κανελλοπούλου, Ενδοκρινολόγος, Λεωφόρος Δημοκρατίας 236, Άγιοι Ανάργυροι.
Τηλέφωνο: 6983379548
Email: s_kanellopoulou@hotmail.com